Met haar hoopvolle boodschap voor de toekomst inspireert journalist, communicatie- en participatieadviseur, woordvoerder, presentator en stadsgids Esther Wienese als dakendiva en pionier al jaren: “Kom. We gaan lekker het dak op!” Esther heeft de overtuiging dat groene, sociale daken goed zijn voor ons eigen levensgeluk, goed voor steden en goed voor onze planeet.
Elk dak een oase
Ik weet nog goed, een aantal jaar geleden ontmoette we elkaar. Tot op het bot bevlogen over iets waar ik tot op dan toe nog nooit echt over na had gedacht. Daken. Really. Daken. Hoe kom je erop. Ik hou er zo van wanneer mensen mij op die manier verrassen en mij een frisse blik bieden op bestaande zaken. Van die dingen boven op een gebouw waar je nooit iets van ziet. We zaten samen aan een wijntje in de Markthal en ik hing uren ademloos aan haar lippen, terwijl ze me met haar verhalen mee nam op een inspiratieavontuur langs de daken van Rotterdam. Ze was destijds bezig met het schrijven Het Rotterdamse Dakenboek met daarin prachtige voorbeelden, maar ook kansen voor de toekomst door verschillende visionairs. Ze is sindsdien met een doel bezig: “Elk dak een oase maken. Inmiddels is het een prachtig succesvol boek die ook in het Engels is uitgegeven. En door de burgermeester meer dan eens is meegenomen naar bezoeken in het buitenlandreizen als kado voor de gaststad. Haar enthousiasme is zo besmettelijk als wat. Foeilelijke betonnen blokgebouwen waar ik al talloze keren ondoordacht ben langs gelopen, blijken allerlei inspirerende groene, blauwe, rode en gele geheimen in zich te hebben vol kansen voor een toekomstbestendige stad.
Parkeergarage met een groene verrassing
Door Esther’s ongebreidelde enthousiasme stond ik ineens open voor dit concept en kijk ik sindsdien met enorm andere ogen naar de stad. Steden worden steeds voller, viezer, warmer en grijzer. Gelukkig ligt een oplossing voor een mooie, schone, duurzame en sociale stad dichtbij: op het dak! Daar kun je tuinen en parken maken, groente verbouwen, regenwater hergebruiken, zon vangen, sterren kijken, wonen, werken, elkaar ontmoeten en je terugtrekken. Tijdens een inspiratiesessie van Christian Stadil eigenaar van de Thornico Group en o.a. het sportmerk Hummel in Denemarken, kwam ik erachter dat ze ook eigenaar zijn van het Thornico Building op de Westblaak in Rotterdam. Ik raakte in gesprek met de directeur daar en hij nodigde me uit voor een kop koffie bij hen op kantoor. Al mijn hele leven loop ik over de Westblaak en de Witte de Withstraat. Meermaals heb ik geparkeerd in die Qpark-garage als ik weer eens naar Cinerama ging. Maar dan ineens blijkt dit onmogelijke typische jaren ’70 gebouw een ware paradijs van groene, gele en blauwe kansen te zijn waar je totaal geen weet van hebt.
Mijn oude buurjongen leert me de kunst van de bloemetjes en de bijtjes
De eigen parkeergarage heeft Europa’s grootste groene gevel en bovenop de twee groene daken leven drie bijenvolken die meer honing produceren dan de bijenvolken in de Albrandswaard en waar medewijn van wordt gemaakt. Hoe dan?! De grootste grap bleek nog wel dat een van de managers van kantoor, mij dit vertelde. Hij had zich naast zijn werk, ook het vak Imker meester gemaakt. Hij bleek in Nieuw-Lekkerland te wonen. “Joh, daar heb ik de eerste vier jaar van mijn leven ook gewoond” vertel ik hem. “Op de Schoonenburglaan.” Zeg ik erachter aan. Hij begint te lachen en zegt: “Niet waar! Ik ook. Wij woonden op nummer 10.” Met open mond gaap ik hem aan: “Wij op nummer 12! Neeee! Jij bent Richard, mijn oude buurjongen. Jij hebt nog op mij gepast!” En in onvervalst plat enthousiast Rotterdams als dat ik rooie Carrie ben, knal ik eruit: Jij bent de zoon van mijn tante Annie en Ome Koos.” En nu staan we hier 40 jaar later samen op een dak over de bloemetjes en de bijtjes te lullen! Samen gieren we het uit. Toeval bestaat niet!
Dansen op de daken
Maar terug naar het dak. Het uitzicht is adembenemend. Zo ongelooflijk anders dan wanneer je met beide benen op het asfalt van de Westblaak staat. Ik heb me laten vertellen dat wanneer CEO Christian Stadil in Rotterdam is, hij ook wel eens yogasessies met het team op het dak doet. Geniaal dit. Man wat hou ik van dit soort verhalen.
Esther heeft me dus sindsdien dus chronisch besmet met het dekenvirus. Aangefikt. Tot op het bot geïnspireerd. Puur door haar verhalen en kennis met mij te delen. Ze heeft me met zulke andere ogen naar die stad doen kijken. Er ligt 18,5 km2 plat dak in Rotterdam. Maar ook in andere steden zowel in Nederland maar over de hele wereld zijn er inmiddels volop Dakenprogramma’s van o.a. Rooftop Revolution.Van wateropvang tot groene gevels en energieopwekking. Maar ook recreatie, sporten en zelfs wonen. Er ligt nog een wereld vol kansen en mogelijkheden waarmee we samen kunnen bouwen om die stad te helpen verkoelen, vergroenen, verduurzamen en bovenal nog ongelooflijk veel leuker te maken. Van festivals en dineren, tot voedselbossen met gezond eten voor de community en tiny living. De kansen zijn zo legio.
Lekker chillen en smullen in de stadstuinen
De laatste jaren is Rotterdam een voorloper op dit gebied. Maar ook andere steden hebben inmiddels vele programma’s. De maand juni is uitgeroepen tot dakenmaand en het evenement De Rotterdamse Dakendagen neemt ieder jaar weer dwars door de hele stad de bezoekers mee langs de verschillende daken. Maar ook daken waarvan je niet wist dat het daken waren. Zo is het plein voor Rotterdam CS het dak van de garage waar water wordt opgevangen. Miljoenen mensen lopen daar per jaar over zonder te weten. Op het dak van het Schieblok, pal naast Hofplein, Annabel en Biergarten is thuishaven van de stadstuin DakAkker. Een akker op meer dan 20 meter hoogte waar allerlei groenten en fruit verbouwd worden en honingbijen worden gehouden. Je kunt er heerlijk lunchen in restaurant TEDS. Op nog geen 100 meter daarvan vind je De Hofbogen. Op het dak van dit oude treinstation waar tegenwoordig volop moestuinen, picknick plekken en groene stadstuinen vol wandelkansen liggen. Terwijl je daaronder een aantal van Rotterdams meest bekende restaurants, bars en kantoren kunt vinden zoals Bird en Jacks.
Spijbelen
Kortom wanneer je met andere ogen naar daken en de stad gaat kijken, dan liggen er zoveel mogelijkheden om die stad toekomstbestendig te maken. Een van de geweldige unieke initiatieven tijdens deze maand van de Rotterdamse Dakendagen is The Rooftop Walk. Esther en ik hebben elkaar al een tijdje niet gezien en ze vraagt: “Mies. Kom. Dan gaan we het dak op!” Nou dat laat ik me geen twee keer zeggen. Als je met iemand het dak op wilt, dan is het met de enige echte Dakendiva! Dus bel ik mijn vriendin en collega ondernemer Tamara en zeg: “Kom we gaan spijbelen. We gaan het dak op met Esther!” Nou dat hoef ik geen twee keer te zeggen.
Dun mijn broek uit en toch doen!
Aan het eind van de koopgoot beginnen we onze klim van de oranje trappen. Ik ben niet zo heel goed met ‘stijgen’. Een gevalletje hoogtevrees is mij niet vreemd. Maar ja. Soms moet je even door je angst heen om iets heel moois te beleven. Dus loop ik dapper langs het WTC en met een brug over de Coolsingel. Precies daar moedigt Esther mij aan om vooral van bovenaf de nieuwe Coolsingel op te kijken. Hahaha. Ik begeef het haast. Ik was namelijk van plan om gefocust en in een rechte lijn over die brug naar het dak van De Bijenkorf te lopen. Maar ik krijg niet de kans. Het loopt nog net niet dun mijn broek uit. “Mies kijk nou! Van onderaf zie je toch niet hoe bizar veel groen er op de Coolsingel is?”. Ze heeft gelijk. Die twee meiden liggen in een deuk om mijn spastische actie. Mezelf dapper vasthoudend aan de railing en de arm van Tam, zie ik wat Esther bedoelt. De hele strook is tot aan het Hofplein is gevuld met mooie groene bomen. Na een paar seconden stap ik toch maar stevig naar door de volgende stop: het dak van de Bijenkorf. Dit is een grote showcase van toffe uitvindingen. Van beeldentuinen tot slimme regentonnen, windturbines in de vorm van kleurrijke tulpen, urban reefs en lekkere lunchplekken. Maar ook streetart op het dak van een aantal winkel op de Lijnbaan. Dit heb ik nooit geweten! Wat een te gek plaatje. Want zeg nou eerlijk, als je hoog woont, is het toch veel leuker om uit te kijken op groen of het kleurrijke werk van een kunstenaar i.p.v. zonnepanelen, werktuigen en airco’s.
Rotterdamse Dakendagen
Tot en met 24 juni kun je nog terecht bij The Rooftop Walk. Voor €3,50 per persoon kun je je tijdslot boeken. Kinderen mogen gratis mee.
Speciaal voor de dakendagen heeft MVRDV in opdracht van Gemeente Rotterdam de Dakencatalogus uitgegeven. Deze Dakencatalogus heeft als doel te inspireren, niet alleen in Rotterdam, maar over de hele wereld. Het geeft meer dan 130 voorbeelden van dakgebruik, gecatagoriseerd naar type dak, gebouwtypologiën, stedelijke opgaven en SDG’s (Sustainable Development Goals). In deze catalogus vind je allerlei ideeen als aanzet tot vervolgstappen om de mogelijkheden die erin worden beschreven werkelijkheid te maken. Zo zie je een luchtbioscoop op het dak of zelfs een heus basketbalveld of tiny houses. De mogelijkheden lijken bijna eindeloos. Zo tof om te zien. De daken in ons land zijn van particulieren, vve’s, woningcorporaties, bedrijven en gemeenten. Dus in potentie kan iedereen meehelpen om via de daken steden groener, schoner, gezonder en leuker te maken.
Ontdek alles over Esther Wienese en haar Rotterdamse Dakenboek via haar website
Voor meer informatie over de Rotterdamse Dakendagen en de Rooftopwalk kun je hier vinden.
Hart In De Fik: Doe mee. Samen lossen we grote problemen, klein op.
Het zijn mensen zoals Esther. Die dappere moedige pioniers. Die lokale helden. Die verhalenvertellers. Die frisdenkers. Die andersdoeners. Die verbinders. Gewone mensen met een bijzonder verhaal die hoopvol die kleine oplossingen vinden voor grote problemen. Met alles wat ze in zich hebben, maken ze nieuwe paden maken en nemen de rest van ons zo mee nemen in een toekomst vol hoop en inspiratie. Dit soort mensen zijn voor mij de inspiratie waarom ik Hart In De Fik ooit ben begonnen. Die kleine verhalen die herkenbaar én haalbaar zijn voor iedereen. Om te laten zien wat er allemaal al goed gaat. Hoe we de f*cks van deze wereld om kunnen toveren in fik. Jij kan ook mee doen aan de beweging! Wie die mensen zijn. Volg ze. Ga met ze mee op inspiratieavontuur. Support ze. Deel hun verhaal, inspiratie en kennis. Leer van ze. Huur ze in. Laat je ze een frisse blik bieden en laten we zo met z’n allen samen het algoritme van toffe dingen in ons leven en onze maatschappij toelaten en samen bouwen aan een waardevolle toekomst.